Bestiariusz: Wyobrażenia

Czy może być coś piękniejszego niż wyobraźnia, która nieustannie pcha nas do przodu? Wyszliśmy z jaskiń, bo ktoś kiedyś wymyślił szałas. Zbudowaliśmy rakiety, bo chcieliśmy dotknąć gwiazd. Przestałyśmy nosić krynoliny, bo naszym praprababciom przyśnił się świat bez gorsetów. Również tych mentalnych.

Karmimy zmysły sztuką. Wzruszamy się przy muzyce, z napięciem czekamy na zakończenie filmu. Ozdabiamy nasze otoczenie i ciągle pragniemy czegoś więcej. Dzięki sile wyobraźni jesteśmy w stanie zmieniać świat, obalać dyktatury, zmieniać sposób myślenia. Marzenia unoszą nas ze sfery przyziemnych obowiązków i obiecują, że będzie lepiej. To kraina, do której zawsze mamy dostęp. Tylko czasem można się w niej zgubić.

***

Każda z nas poczułaby w sobie szpileczkę nieuzasadnionej zazdrości, gdyby okazało się, że chłopak ma przyjaciółkę. I to jeszcze taką, która kiedyś mu się podobała. Może i znają się od lat, może i są dla siebie totalnie aseksualni, ale przecież zawsze jest jakieś ALE. Bo niby co w niej takiego fajnego? Lepszy tyłek? Poczucie humoru? Zgodność charakteru na tysiąc pięćset procent? No ale przecież jesteśmy dorośli, chętnie ją poznam. Tak, tak, koniecznie niech wpadnie na imprezę. Będę dla niej miła, cholera jasna!

Nakręcałyście się tak kiedyś? Ja tak. A później okazało się, że ta dziewczyna naprawdę jest fajna. I zdecydowanie ma lepszy tyłek. I świetne poczucie humoru. I to ja z nią łapię flow, jakiego świat nie widział :) 

Strach miał wielkie oczy. Jeszcze jej nie poznałam, a już się najeżyłam. Wyobraźnia pogalopowała w rejony, o jakich mi się nie śniło. Ani nie miałam powodu, by wątpić w szczerość uczuć, ani nie neguję damsko-męskiej przyjaźni. Ba! Sama się przyjaźnię z bardzo fajnymi facetami. Przyjaciele to takie rodzeństwo z wyboru, powinnam więc wiedzieć, że nie ma żadnych powodów do obaw. A jednak: zadziałała ciemna strona mocy.

***

- ... oj tam depresja-sresja. Ludzie chcą na siebie uwagę zwrócić i sobie wymyślają choroby.

- Mam zdiagnozowaną depresję. I nie oczekuję atencji społeczeństwa.

W życiu nie widziałam, żeby ktoś zarumienił się tak szybko, jak facet wygłaszający tezę o depresji. Szkoda mi go strasznie, bo szczerze się zmieszał, a nie posądzam go o żadne złe intencje. To inteligentny człowiek, z szeroką wiedzą i dużą pokorą do świata, a jednak znów zagrała siła wyobraźni. Nie wiem czy nie przemyślał tego co mówi? Czy nie przypuszczał, że w bliskim otoczeniu ktoś może być chory? A może miał zakodowany w głowie obraz zalewającego się łzami człowieka i nikt kogo znał, nie pasował do tej matrycy? 

A jednak: stereotyp wziął górę nad faktami. Wyobrażenie, że istnieje tylko jeden możliwy schemat, od którego nie ma żadnych odstępstw. A przecież nie każdy dotknięty nowotworem traci włosy. Nie każda matka umie karmić dziecko piersią. Nie każdy seks kończy się orgazmem. 

***

Czasami tak bardzo odpływamy w świat marzeń, że przestajemy dostrzegać rzeczywistość. Ja często bywam w tej krainie, gdzie życzenia się spełniają, a jednorożce karmi się watą cukrową i komplementami. To moja ładowarka. Kiedy za mocno przygina mnie codzienność lubię pomyśleć o tym, jak będzie wspaniale kiedy już wszystkie puzzle wskoczą na swoje miejsce. 

Bywa jednak, że fiksujemy się zbyt mocno na czymś czego nie ma. Na idealnym partnerze, perfekcyjnej sylwetce, domu jak z katalogu. Stawiamy sobie wyśrubowane poprzeczki: Matka Roku, Kochanka Dekady, Żona Stulecia. A później zżymamy się, kiedy nie umiemy temu wszystkiemu podołać.

Lub przeciwnie: wymagamy, by inni ludzie zachowywali się według naszych kanonów, gwałcąc przy tym ich autonomię. Chcemy by świat dopasował się do tego mikrokosmosu, który jest dostępny tylko nam i cierpimy, kiedy tego nie robi.

Można wmówić córce, że jej przeznaczeniem jest balet - wozić ją na próby i wypruwać żyły, żeby została kiedyś primabaleriną światowej sławy. I może zostanie. Ale może byłaby o wiele szczęśliwsza, grając na perkusji w zespole, o którym mało kto słyszał?

***

Przy odcinającej wyobraźni wcale nie chodzi o marzenia, ale o wyobrażenia, które przyjmujemy za pewnik.

Że nowa sąsiadka to zołza, bo zawsze ma taką minę, jakby jej coś śmierdziało. A może to bardzo fajna, ciepła dziewczyna, dotknięta syndromem bitch face? Taka fizjonomia, zupełnie jak u królowej angielskiej. Nic z tym nie zrobi.

Albo awans w pracy młodej kobiety i te wredne komentarze, że "wiadomo jak sobie pracę załatwiła". W moim świecie załatwia się ogarnięciem i kompetencjami, ale cóż - każdy mierzy swoją miarką.

Takie wyobrażenia nie tylko osądzają świat zastany. One kształtują też ten potencjalny. Kłopot w tym, że nie zostawiają marginesu błędu, nie dopuszczają odstępstw od planu. Jak ma się urodzić synek, to synek, a nie córeczka. Antoś, a nie Antonina. Tylko później zamiast radości jest przerażenie, kiedy życie rozda własne karty. A przecież nie skrócą dziecka o głowę.

*** 

Wyobraźnia potrafi być bestią. Potrafi założyć nam uzdę i prowadzać, gdzie chce. Może ze zwykłego uśmiechu rozdmuchać potajemny romans. Z nic nieznaczącej uwagi wyrzeźbić elaborat krzywd. Może nas powiesić na kołku, gdzie będziemy czekać na ziszczenie snu, które nigdy nie nastąpi. Może wreszcie zamienić nas w despotów. 

Bestiariusz mówi jednak, że może stać się odwrotnie. Człowiek może okiełznać bestię i lecieć na niej w niezbadane rejony. Być wizjonerem na miarę Walta Disneya, Martina Luthera Kinga, albo Kopernika. Każdy z nas ma inne predyspozycje i inne marzenia, ale wiem jedno: każdy może ruszyć Ziemię i zatrzymać Słońce.

***

Zobacz też poprzedni wpis z serii:
Bestiariusz. Tęsknota

Fot. Jeremy Beck / Unsplash