Okrutnik

To smutna historia, z wieloma płaszczyznami nieszczęścia. 

Zaczęło się od znalezienia na ulicy martwego mężczyzny. Był młody, nie miał na sobie śladów pobicia. Nic nie wskazywało na morderstwo. Przewieziono go do zakładu medycyny sądowej, pobrano krew. Toksykologia pokazała bardzo duże stężenie środków nasennych, szybko okazało się, że popełnił samobójstwo.

Dlaczego?

Miał żonę, małe dziecko, pracę. Brak długów, brak chorób przewlekłych. A jednak od lat był głęboko nieszczęśliwy. Miotał się sam z sobą, odchodził, wracał. Wreszcie odszedł całkiem. Biedny, nieszczęśliwy człowiek, którego przerosło życie. Wybrał drogę bez odwrotu, drogę tchórzy, którzy uciekają od rzeczywistości. 

Jednocześnie targnięcie się na życie, wymaga przekroczenia jakiejś granicy. Życie to świętość – mamy głęboko wpisany szacunek do niego. To podstawa naszej egzystencji. Mord jest sprzeniewierzeniem się naturze, samobójstwo w jakiś sposób budzi pogardę.

Wiem, czasem ludziom wydaje się, że to honorowe rozwiązanie. Inni myślą, że oszczędzają w ten sposób cierpień sobie i innym. W rzeczywistości każda śmierć dewastuje.

Nie zdiagnozowano żadnej choroby, która mogłaby usprawiedliwić zgon. Dziś przyjmuje się, że człowiek popełniający samobójstwo nie jest w pełni władz umysłowych. To jakoś racjonalizuje nieracjonalną decyzję. 

Ta śmierć była jak szrapnel. Nie wystarczyło „wylogowanie się z życia”. Odchodząc miał jeszcze potrzebę dokopania innym. Zostawił dziesiątki listów pełnych pretensji i żalu: Gdzie byliście przyjaciele? Dlaczego mi nie pomogliście? 

Chciałabym móc wyciągnąć go od tego mrocznego zakamarka umysłu, w którym się zaszył, odwrócić i pokazać to, co przeoczył.

Przyjaciele i rodzina byli blisko. Byli u niego w domu, rozmawiali z nim, pocieszali. Byli w swoich domach, kiedy przychodził. I otwierali mu drzwi. Nie raz i nie dwa biegali całe noce po mieście, szukając go, gdy wysyłał SMS-y pożegnalne. Byli w prośbach o pójście do psychiatry, w namiarach na terapeutów. Byli w czuwającej obecności, której nie chciał zauważyć.

I właśnie to wydaje mi się najokrutniejsze i najsmutniejsze. Był otoczony ludźmi, którzy na wszystkie sposoby starali mu się pomóc, ale nie widział ich. Zasklepił się na swoim nieszczęściu tak bardzo, że nie potrafił już przyjąć innego punktu widzenia. Umierał w poczuciu beznadziei, ale myślę, że miał też w sobie chichot satysfakcji z tego, że im wszystko „wygarnął”. 

Zostali ludzie zadający sobie pytanie czy zrobili wszystko co mogli. Zrobili. Gdy ktoś chce odejść nie powstrzyma go żadna siła. Pytanie tylko od czego ucieka? Co takiego dzieje się, że nie może sobie poradzić? 

Pójście do psychiatry to nie jest wstydliwy sekret, ale wyraz dbania o swoje zdrowie psychiczne. Pójście na terapię to nie jest „robienie z siebie wariata”, ale chęć zbadania i przepracowania bolączek, by żyć w świetle i radości. 

Nikt za nas nie przeżyje życia. Nikt nie ponosi odpowiedzialności za nasze decyzje. To my musimy zdecydować czy chcemy żyć i w jaki sposób. A później musimy do tego dążyć. Da się żyć szczęśliwie pomimo trudności. 

I tak jak chciałabym powiedzieć temu chłopakowi, że nie był sam, tak samo chciałabym powiedzieć jego bliskim: to nie wasza wina. Gdy tonął podsuwaliście koła ratunkowe, skakaliście na pomoc – to, że nie chciał jej przyjąć to już jego decyzja.

Fot. Narges PMS / Unsplash